به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام والمسلمین میردریکوندی، شب گذشته در نشست نقد کتاب "عقل دینی و هوش روانشناختی" که در سالن همایش انجمن های علمی حوزه علمیه قم برگزار شد، گفت: این کتاب در واقع به دنبال ارایه نسبت و رابطه میان عقل و هوش از منظر اسلام بود که در این اثر ارایه شد که عقل با هوش مصطلح غربی چه تفاوت هایی دارد.
مولف کتاب "عقل دینی و هوش روانشناختی" افزود: در بین نظرات مختلفی که در زمینه تباین رابطه عقل و هوش، با تساوی و عدم تساوی وجود دارد، طرفداران نظریه عدم تساوی بیشتر هستند و به نظر می رسد که عدم تساوی صحیح تر باشد.
این پژوهشگر حوزوی ادامه داد: تجربه شخصی و وجدان جمعی، تقاوت شاخص ها و ویژگی های عقلی و هوش، بررسی موانع رشد، روایت امام صادق(ع) در این زمینه و روی آوردن غربی ها به عقل هیجانی از جمله مواردی است که موید عدم تساوی عقل و هوش است.
وی اضافه کرد: نتیجه این بحث آن است که هر باهوشی عاقل نیست و هر عاقلی نیز لزوما باهوش نیست؛ مثلا افرادی چون عمروعاص انسان عاقلی نبود، ولی باهوش بود؛ زیرا اگر عقل سلیمی داشت چنین اعمالی مرتکب نمی شد؛ برای سنجش عقل اسلامی نیز معیار و مقیاس بومی در این کتاب معرفی شده است که از درجه مقبولیت و اعتبار امتحان پس داده ای نیز برخوردار است.
حجت الاسلام والمسلمین میردریکوندی خاطرنشان کرد: در بیان انواع هوش باید گفت که جمع تعاریف متفکران از هوش، این پدیده را به 13 دسته تعریف تقسیم می کند؛ هوش هیجانی از جمله این شاخه هاست که البته به جرات باید گفت که این تعریف، تعریف و پدیده جدیدی نیست بلکه نام گذاری و واژه سازی جدید اندیشمندان این حوزه است.
مولف کتاب "عقل دینی و هوش روانشناختی" افزود یادآور شد: مساله هوش هیجانی از منظر اسلام و تفکر و اندیشه اسلامی پدیده جدیدی به شمار نمی رود؛ زیرا اسلام به این هوش به انواع و اشکال دیگر اشاره کرده است؛ عقل و هوش هیجانی با هم مرتبط هستند و مساله ای جدا از هم نیستند.
وی در پایان تصریح کرد: در این اثر برای مقیاس سنجش عقل، آیات و روایات دسته بندی شده، ادغام، ترکیب، ترتیب بندی و منتج شده است که در نهایت چنین الگویی در پایان این کتاب برای اندازه گیری میزان عقل و هوش ارایه شده است؛ در واقع هوش قدرت درک روابط بین پدیده هاست و هوش هیجانی نیز بخشی از کارکرد عقل کاربردی است.
در ادامه این نشست حجت الاسلام والمسلمین دکتر آذربایجانی و دکتر فنایی اشکوری به عنوان ناقد، به ذکر مباحثی پیرامون کیفیت مطالب این کتاب پرداختند.
حجت الاسلام والمسلمین آذربایجانی، استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ادبیات پایان نامه ای در نگاشت یک کتاب علمی، عدم انطباق و سازگاری معانی بامعانی مرجع، استفاده از منابع دست دوم، عدم تفکیک بین عقل و حکمت در تعریف عقل در این کتاب و... را از جمله نکات قابل نقد این کتاب دانست.
در ادامه فنایی اشکوری، مشکل عدم تعریف صحیح از عقل و هوش و همچنین ارایه تطابقات غیر صحیح معانی فارسی و انگلیسی، همچنین ارایه منابع دست دوم را به جای ارایه منابع اصلی، همچنین عدم ارایه یک نظریه کامل در پایان کتاب را از نقاط قابل نقد این کتاب دانست.
برپایه این گزارش، در پایان این نشست حجت الاسلام میردریکوندی، مولف کتاب "عقل دینی و هوش روانشناختی" ، به سئوالات ناقدین پاسخ داد.
